ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්

ඊයේ රාත්‍රියේ දිවියෙන් සමුගන්නට යෙදුනු ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතා මට මුණ ගැසී ඇත්තේ ජීවිතයේ එක් වතාවක් පමණි. ඒ ඉතාමත් අහඹු ලෙසකිනි. එවන් මහා පුරුෂයෙකු එක් වරක් හෝ හමුවීම මා ජීවිතයේ ලද ඉමහත් භාග්යයක් ලෙස අදටත් ප්‍රණාම පූර්වකව සිහිකරමි.එතුමා ජාතියෙන් සමුගන්නා මේ මොහොතේ මගේ ඒ සුළු අත්දැකීම මෙසේ සටහන් කොට තබමි.

විශ්ව විද්යාලයේ පශ්චාත් උපාධිය හදාරන සමයේ සිනමා විචාරය පිලිබද මං පෙතක් අපේ ඇදුරානන් කෙනෙක් වූ රවීන් ගුණරත්න මහතා විවර කර දුන්නේය. මේට්‍රික්ස් (Matrix) , රෙයිස් ද රෙඩ් ලැන්ටන් (Raise the red lantern) ආදී සිනමා කෘති විවරනයෙන් පසුව මට සිංහල සිනමාව පිලිබදවද අමුතු ඇල්මක් ඇතිවිය. ඒ වන විට ජාතික රූපවාහිනිය ඔස්සේ ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතාගේ රේඛාව , බැද්දේගම, ගම්පෙරලිය ආදී සිනමා කෘති නරඹා එතුමාගේ සිනමා භාවිතාව පිලිබදව කැමැත්තක් මසිත තුල ඇතිවී තිබිනි. 2004 -2005 වසර වල කොලඹ ජාතික පුස්තකාලයේ බැහැර නොදෙන අංශයේ තිබූ සියලුම සිනමා සම්බන්ද පොත් පත් මහත් ඇල්මෙන් කියවීම මම පුරුද්දක් කරගෙන සිටියෙමි. එසේ කියවන අතර "සංදේශය" සිනමා කෘතිය පිලිබදව වූ පොතක්ද මට කියවන්නට ලැබුනි. එහි දර්ශන තල සොයා ගත් ආකාරයත්, චිත්‍රපටයේ උච්චතම ජවනිකාව වූ බලකොටුව පිපිරවීම ගැනත් මනරම් විස්තරයක් ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතා සපයා තිබුනි.

එම කෘතිය කියවූ පසු සංදේශය චිත්‍රපටය නැරඹීමට මට කැමැත්තක් ඇති විය. එ පිලිබදව සොයා බැලීමේදී චිත්‍රපටයේ සියලුම පිටපත් 1983 දී ඇති වූ ජාතිවාදී කලකොලාහල වලින් විනාශ වූ බව (චිත්‍රාගාර ගිනිතැබීම් නිසා ) දැන ගැනීම මට මහත් සංවේගදායක විය. එහි එක් පිටපතක් රුසියාවේ ප්‍රාග් චිත්‍රාගාරයේ සුරැකිව ඇති බවත්, එය ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන ඒමට කටයුතු සිදු වෙමින් පවතින බවක් කිසිවෙකු පැවසූ නමුත් ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතාගේ මරණය දක්වා එවැන්නක් සිදු වූ බවක් දැනගන්නට නොමැත.

ටික කලකට පසු එක් දිනක් මා පිටකොටුව මල්වත්ත පාරේ යම්  අව්ශ්යතාවයක් සදහා යමින් සිටියදී එක්තරා අයෙක් පැරණි සිංහල චිත්‍රපට ලෑලි තට්ටුවක විකිනීමට තබා තිබෙන ආකාරය දකින්නට හැකි විය. පැරණි චිත්‍රපට වලට ඇති කැමැත්ත නිසාම එහි වූ චිත්‍රපට සී ඩී තැටි ගොඩ ඇවිස්සීමේදී අහම්බෙන් සංදේශය යැයි සදහන් සී ඩී පටයක් මට දක්නට ලැබුනි!. රුපියල් සියයකට මිල කර තිබුනු එහි චිත්‍රපටයක් තිබුනාදැයි කියා හෝ දැක ගැනීමට තැටි ධාවකයක් එහි නොතිබුනත් චිත්‍රපටයට ඇති දැඩි කැමැත්ත නිසා එය මිලදී ගන්නට පෙලඹුනෙමි.

වහ වහා නවාතනට පැමිණ පරිඝණක යන්ත්‍රයේ සී ඩී ධාවකයට සී ඩී තැටි ඇතුල් කර පිරික්සීමේදී ඇත්ත වශයෙන්ම එහි සංදේශය චිත්‍රපටය ඇතුලත්ව තිබුණි.! චිත්‍රපටය කොටස් දෙකකට තැටි දෙකක පටිගත කොට තිබූ අතර එය ඉතාම දුර්වල තත්ත්වයේ පිටපතක් විය.ඇතැම් දර්ශන බොදවී, ශබ්දය බිදී ඉතාම දුර්වල තත්වයේ විය. කෙසේ නමුත් එහි සියලුම ගීත මෙන්ම කතාවද වටහා ගත හැකි මට්ටමක පැහැදිලි තත්වයේ තිබිනි. එසේම ච්ත්‍රපටයේ උත්ප්‍රාස දර්ශනය වන බලකොටුව පිපිරවීමේ දර්ශනයද ඉතා හොදින් අඩංගු වී තිබුනි. මට ඇති වූ සතුට නිම් හිම් නැති විය.

චිත්‍රපටය නැරබීමෙන් අනතුරුව එහි ඇති දුර්ලභතාවයත් දැන සිටි නිසා එම පිටපත ලෙස්ටර් ජේම්ස් පිරීස් මහතාට ලබාදීමට හැකිනම් කොතරම් අගනේද යන සිතුවිල්ල මසිත තුල ඇති විය. ඒ අනුව මේ චිත්‍රපටය පිලිබදව විමසීම් මා මිත්‍ර නිමල් ලක්ෂපතිආරච්චි මහතා (නැසී ගිය ), වජිර නාගොඩවිතාන මහතා සහ හසන්ත හෙට්ටි ආරච්චි මහතාගෙන් විමසන ලදුව ඔවුන් සදහන් කලේ එම චිත්‍රපටය ඔවුන් කිසිදා නරඹා නොමැති බවත් අව්ශ්යනම් එය ජාතික චිත්‍රපට සංස්තාව හරහා සුමිත්‍රා පීරිස් මහත්මියට ලබාදිය හැකිබවය.

කෙසේ නමුත් මට අව්ශ්යව තිබුනේ පුද්ගලිකව එය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පිරීස් මහතාට ලබාදීමයි. අවසාන වශයෙන් ජාතික චිත්‍රපට සංස්තාව ඇමතීමෙන් පසු සුමිත්‍රා පීරිස් මහත්මියගේ දුරකතන අංකය ලබාදෙන්නට ඔවුන් කාරුණික විය.

පසුව සුමිත්‍රා මහත්මිය ඇමතීමෙන් පසු එතුමන්ලා හමුවීමට වේලාවක් ලබාදීමට එතුමිය කටයුතු කලේය.

එලෙස යොදාගත් වේලාවකට අනුව 2007 වසරේ එක් වැසිබර සැන්දෑවක මම පීරිස් යුවල පදිංචි ඩික්මන් පාරේ තනි මහල් නිවසට ගියෙමි. ඩික්මන් පාරේ පිහිටි එම නිවස මෑතකදී අයිතිකරුවන් විසින් ව්යාපාරික කටයුත්තක් සදහා විකුණා දමා ඇත යන සංවේගදායී පුවත මෑතකදී අසන්නට ලැබිනි. පීරිස් යුවලත්, එක් සේවකයෙකුත් පමණක් සිටි එම නිවසේ පැරණි තාලේ ගෘහ භාන්ඩ පිරී පැවතිනි. කෙටි පිලිසදරකින් පසුව ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතා හමුවීමෙ භාග්යය මට උදා විය. එතුමා ඒ වන විටද සිටියේ අසනීප තත්වයෙනි. ගිලන්ව ලෙඩ ඇදක සිටියත් එතුමා සිනමාවට සම්භන්ද යම් කිසි කෘතියක් පරිහරනය කරමින් සිටි බව මට මතක ඇත. සංදේශයේ දුර්වල තත්ත්වයේ පිටපතක් ඇති බව එතුමා අසා තිබුන මුත් එය නැරඹීමේ අවස්තාව එතුමාට නොලැබුනු බවත් එතුමා පැවසුවේ ඉතා සතුටිනි. එතුමාට එම චිත්‍රපටය එවේලේම නැරඹීමට අවස්ය වුවත් ඒ සදහා ක්‍රියාත්මක තත්වයේ සීඩී වාදක යන්ත්‍රයක් නිවසේ නොවීය.  මා සතුව තිබී ජංගම පරිඝනකය ආධාරයෙනෙම චිත්‍රපටය රසවිදීමට අවසානයේ අප තීරනය කලෙමු. සේවකයා විසින් ගෙන  එනලද තේ පැන් සංග්‍රහයක් රස විදිමින් ලෙස්ටර් මහතා ඉදිරියේ පුටුවක රදවන ලද පරිඝනකයේ තිරය හරහා සංදේශය නැරඹීම සුන්දර අත්දැකීමක් විය.

චිත්‍රපටයේ පිටපතේ වූ බොහෝ අඩුලුහුඩු කම්ද එතුමා පෙන්වා දුන්නේය. ඇතැම් දර්ශන මුළුමනින්ම අතුරුදහන්ව තිබූ අයුරුත්, චිත්‍රපටයේ අවසානයට යොදා තිබූ නාමාවලිය මුලට යොදා තිබූ ආකාරයත් එතුමා පෙන්වා දුන්නේය. චිත්‍රපටයේ රගපෑ ඒ වන විට ජීවිත රගමඩලෙන් සමුගෙන සිටි ගාමිනී ෆොන්සේකා මහතා සහ ආනන්ද ජයරත්න මහතා පිලිබදව සිහිකැදවීමට එතුමා අමතක නොකලේය. වසර 11 කට පෙර සිදුවූ ඇතැම් කතාබහ මටද අමතකව ගොස් ඇත. එහෙත් එතුමා වසර 50 කට පමණ පෙර අද්යක්ශනය කල සංදේශය චිත්‍රපටය ගැන එතරම් වයෝවෘද්ධ වියේදී පවා මනරම් මතක ගොන්නක් සිහිතබා ගෙන සිටියේය.

චිත්‍රපටය නැරබීමෙන් පසුව සී ඩී තැටි ලෙස්ටර් ජීම්ස් පීරිස් මහතාට පිරිනමා එතුමාට ආචාර කොට සොම්නස් සිතින් මම පිටවී ආවෙමි. එතුමාට පිරිනමන්නට පෙර පිටපත් කරගත් චිත්‍රපටය තවමත් මා සතුව ඇත. ප්‍රාග් චිත්‍රාගාරයේ තිබූ පිටපතට වූ දෙයක් තව දැනගන්නට නොමැත.

එතුමාට නිවන් සුවයම අත් වේවා !